Η χειρουργός οφθαλμίατρος Έλενα Κεφάλα μιλά για γλαύκωμα, ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας, πρεσβυωπία στην εκπομπή “Μην μου πεις” με τον παρουσιαστή Αλέξανδρο Πετρίδη.
κείμενο βίντεο
Δημοσιογράφος Αλέξανδρος Πετρίδης: Αμέσως μετά θα συνδεθούμε την την κυρία Έλενα Κεφάλα, τη χειρουργό οφθαλμίατρο, τη νούμερο ένα (Νο 1) θα έλεγα πραγματικά στο είδος της, γιατί έχει να μας μιλήσει για πολύ σημαντικά πράγματα που αφορούν την όρασή μας, οφθαλμολογικά προβλήματα και να μας λύσει πολλές απορίες….Η χειρουργός οφθαλμίατρος Έλενα Κεφάλα για άλλη μια φορά κοντά μας, αφού την ευχαριστήσουμε και μέσα σε μία δύσκολη εποχή τρεξίματος, γιατί έχει πάρα πολλά χειρουργεία. Όσο πλησιάζουμε και στον χειμώνα είναι και περίοδος νομίζω που ο κόσμος επιλέγει πιο πολύ να κάνει κάποιες μικρές επεμβάσεις ειδικά οι μεγαλύτερης ηλικίας γιατί δεν έχουν αυτό με τον καύσωνα και την ζέστη και μπορούν να δεχτούν και το κλείσιμο του ενός ματιού κτλ. Λέω σήμερα να τα πάμε ηλικιακά άρα αυτό σημαίνει ότι θα έρθω άλλη μια φορά. Λέω σήμερα να φύγουμε από την παιδική ηλικία και να πάμε στον ενήλικα και να δούμε ποια είναι τα προβλήματα ή τι πρέπει να προσέξει ένας ενήλικας πάντοτε σε σχέση με την όρασή του. Τι θα πρέπει να κοιτάει, τι θα πρέπει να φοβάται και ποιες είναι οι δικές μας συμβουλές από την πλευρά του ειδικού. Ο ενήλικας λοιπόν ποια προβλήματα έχει να αντιμετωπίσει? Λέγοντας ενήλικας για ποιες ηλικίες μιλάμε? Από 17-18?
Οφθαλμίατρος Έλενα Κεφάλα: Από 17-18 και άνω. Για τα οφθαλμολογικά προβλήματα μετά τα 30-35 προσέχουμε κάποια πράγματα παραπάνω.
Δημοσιογράφος: Πάμε να δούμε λοιπόν τις σύνηθες περιπτώσεις και μετά τις σπάνιες περιπτώσεις προβλημάτων.
Οφθαλμίατρος¨Το πιο συχνό και ύπουλο που θα πρέπει ένας ενήλικος να έχει στο μυαλό του είναι η πιθανότητα να αναπτύξει γλαύκωμα. Το γλαύκωμα είναι η υψηλή πίεση στα μάτια η οποία δεν δίνει συμπτώματα, γι’αυτό και τονίζουμε την πρόληψή του και αν διαφύγει και δεν το ελέγξει κανείς έγκαιρα και το προλάβει έχει σοβαρά προβλήματα με την όρασή του. Έχει περιορισμό του οπτικού πεδίου, φτάνει κανείς σε τελικά στάδια σαν να κοιτάζει με παρωπίδες, οπότε ακόμα και ευθεία να βλέπει καλά, η ποιότητα της ζωής είναι πάρα πολύ κακή.
Δημοσιογράφος: Το γλαύκωμα παίρνει όμως θεραπεία ακόμα και σε αυτή την κατάσταση λέμε ότι δεν το προσέχει και φτάσει σε αυτό το προχωρημένο στάδιο, το πολύ δύσκολο. Εκεί θα μπορεί να υπάρχει θεραπεία? Θα είναι τόσο μεγάλα και εμφανή τα αποτελέσματα όσο αν το προλάβουμε?
Οφθαλμίατρος: Καθόλου. Ίσα ίσα αν φτάσει σε τελικό στάδιο το γλαύκωμα, δυστυχώς δεν είναι αναστρέψιμο. Οι βλάβες που έχουν γίνει στο οπτικό πεδίο δεν γυρίζουν. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να ανιχνευθεί νωρίς το γλαύκωμα. Αν γίνει αυτό υπάρχουν σύγχρονες θεραπείες που είναι καινούργια φάρμακα, κολλύρια, κάποια λέιζερ που δεν υπήρχαν πριν μερικά χρόνια και μερικές δεκαετίες που κάνουν τα πράγματα πάρα πολύ καλά και μπορεί και ο γλαυκωματικός ασθενής να έχει μια φυσιολογική ζωή, όλες τις δραστηριότητες χωρίς κανένα περιορισμό.
Δημοσιογράφος: Η συγκεκριμένη πάθηση θεραπεύεται μια και έξω? Δηλαδή αν κάποιος ακολουθήσει μια θεραπευτική οδό που εσύ του έχεις υποδείξει. Μετά πρέπει να το ξανακοιτάξει ή μπορεί να ανέβει όπως με την μυωπία αν δεν δώσει σημασία ή να ξαναδημιουργηθεί μετά από λίγα χρόνια?
Οφθαλμίατρος: Το γλαύκωμα είναι μια χρόνια πάθηση γι’αυτό θέλει παρακολούθηση. Ακόμα και όταν είναι υπό έλεγχο χρειάζεται ένας τακτικός έλεγχος στον οφθαλμίατρο. Οι γλαυκωματικοί ασθενείς το ξέρουν αυτό. Παίρνουν τα φάρμακά τους και κάθε 6 μήνες εφόσον είναι καλά ρυθμισμένοι, έρχονται και μετράμε την πίεση, τυχόν αλλοιώσεις αν υπάρχουν με την βυθοσκόπηση και κάποιες άλλες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις όπως είναι τα οπτικά πεδία, η παχυμετρία του κερατοειδούς. Υπάρχουν πάρα πολλά στην φαρέτρα μας για να το αντιμετωπίσουμε αλλά θέλει μια διαρκή επαγρύπνηση. Δηλαδή δεν κάνουμε μια θεραπεία και το ξεχνάμε και πάμε μετά από 10 χρόνια.
Δημοσιογράφος: Ποιες είναι οι ηλικίες από την πολύχρονη εμπειρία σου που βλέπεις ότι είναι επικίνδυνες να παρουσιαστεί γλαύκωμα αν είναι να παρουσιαστεί? Δηλαδή 30-40, 35-45?
Οφθαλμίατρος: Πιο πάνω 40 και άνω. Αν υπάρχει κάποιο κληρονομικό ιστορικό, δηλαδή αν κάποιος από τους γονείς με γλαύκωμα θα πρέπει το παιδί στα 35 να κάνει μια πρώτη εξέταση όσον αφορά το θέμα αυτό.
Δημοσιογράφος: Άλλη περίπτωση που πρέπει να έχουν στο μυαλό τους και να είναι πάντοτε έτοιμοι και ετοιμοπόλεμοι οι ενήλικες οφθαλμολογικά ποια είναι?
Οφθαλμίατρος: Είναι η δεύτερη μάστιγα της εποχής μας, που αφορά ακόμα πιο μεγάλες ηλικίες, 50 -60 ετών και άνω, είναι η Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας. Αποτελεί το Νο1 αίτιο τύφλωσης στο Δυτικό Κόσμο. Είναι αλλοιώσεις που συμβαίνουν στο βυθό του ματιού, στην περιοχή που ονομάζεται ωχρά κηλίδα. Είναι η περιοχή που εστιάζουμε, η περιοχή της κεντρικής όρασης, το σημείο του ματιού που χρησιμοποιούμε για να διαβάσουμε, για να κοιτάμε κατάματα. Το λέω για να καταλάβουν οι τηλεθεατές πόσο σημαντικό και χρήσιμο είναι αυτό το σημείο του ματιού γιατί χωρίς αυτό δεν μπορούμε να κάνουμε λεπτές εργασίες, όπως είναι το διάβασμα, οποιαδήποτε άλλη λεπτοδουλειά. Δεν μπορούμε να δούμε τις λεπτομέρειες ενός προσώπου.
Δημοσιογράφος: Και δεν μπορούμε να κεντράρουμε κάπου, εγώ αν θέλω να διαβάσω ένα γράμμα δεν μπορώ να πάω εκεί και να κεντράρω σε αυτή τη λέξη. Δεν μπορώ ακριβώς στο σημείο που θέλω. Αυτό παρατηρείται εντελώς ξαφνικά? Κάποιος που δεν το είχε διαπιστώσει μπορεί να έρθει με ένα προληπτικό έλεγχο να το δει ή ξαφνικά βλέπει ότι δεν μπορεί να πάει κοντά να δει ακριβώς την κουκίδα κτλ?
Οφθαλμίατρος: Κάποιες περιπτώσεις εμφανίζονται ξαφνικά και σε μεγάλους ανθρώπους και όχι πολύ μεγάλους. Έχει τύχει ασθενείς που είναι 60 ετών να παρατηρήσουν αλλοιώσεις. Αυτό που θα μας ανησυχήσει πιο πολύ είναι κάποιες αλλοιώσεις στα σχήματα. Δηλαδή ένας πίνακας που έχουμε στο σπίτι μας, οι ευθείες γραμμές του ξαφνικά αρχίζουν να γίνονται κυματιστές. Ένα κύκλωμα το βλέπουμε σαν αυγό, ωοειδές σχήμα. Αυτά είναι πάντα το καμπανάκι ότι κάτι συμβαίνει στην ωχρά κηλίδα. Δυστυχώς υπάρχουν και βαριά περιστατικά και άτομα που είναι τυπικοί και έρχονται κάθε χρόνο και ελέγχονται κάνουν απότομα μια εκφύλιση εκεί που είναι και κακή πολύ για την όρασή τους.
Δημοσιογράφος: Σε αυτή την περίπτωση ποια είναι η θεραπευτική μέθοδος ή αγωγή που ακολουθούμε? Πάντοτε με λέιζερ διορθώνεται αυτό?
Οφθαλμίατρος: Ανάλογα την περίπτωση. Υπάρχουν σε γενικές γραμμές υπάρχουν η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας που χωρίζεται σε ξηρού και υγρού τύπου. Η ξηρού τύπου ΗΕΩ είναι πιο συχνή, δεν έχει κάποια σπουδαία θεραπεία αλλά έχει και πολύ καλύτερη πρόγνωση, προχωρά πιο αργά και κάνει λιγότερα προβλήματα. Η πιο βαριά μορφή είναι η υγρού τύπου ΗΕΩ στην οποία όμως τα τελευταία χρόνια έχουν βρεθεί κάποια πράγματα και με λέιζερ και συνδυασμός λέιζερ και κάποιων εγχύσεων που γίνονται στο μάτι με εξειδικευμένα φάρμακα, τα οποία βοηθούν πολλούς ασθενείς.
Δημοσιογράφος: Το οποίο πρέπει να επαναληφθεί, δεν γίνεται μία και έξω και κάθε φορά βλέπουμε την διαφορά. Και ο ασθενής βέβαια το καταλαβαίνει αλλά και εσείς με το έμπειρο μάτι. Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο στο οποίο η τεχνολογία έχει βοηθήσει πάρα πολύ. Μπορείς να δεις με αυτά τα μηχανήματα και να κάνεις θαύματα. Υπάρχει κάποια από τις ασθένειες που μπορεί να εμφανιστούν σε αυτή την ηλικία των 35-60 ετών και που πιθανόν δεν είναι ιάσιμες, δεν παίρνουν θεραπεία και να είναι ύπουλες? Και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι επικίνδυνη αλλά θεραπεύεται.
Οφθαλμίατρος: Όχι πάντα, υπάρχουν κάποια περιστατικά που ενώ κάνουμε και τις εγχύσεις και άλλα πράγματα, δεν ανεβαίνει η όραση σε όλους τους ασθενείς το ίδιο. Θα έλεγα από τις συχνές οφθαλμολογικές παθήσεις, η πιο σοβαρή παρά τα μέσα που έχουμε είναι η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Δημοσιογράφος: Όσον αφορά την πρεσβυωπία, τον αστιγματισμό, την μυωπία που έχει κάποιος από πολύ μικρότερη ηλικία. ΟΚ, φορά τα γυαλιά και τους φακούς, μπορεί σε αυτές τις ηλικίες να μεγαλώσει και άλλο? Ή υπάρχει μια ηλικία που σταθεροποιείται και λέτε να κάνουν ένα λέιζερ να τελειώσουν με την μυωπία.
Οφθαλμίατρος: Συνήθως μετά τα 18 και σπάνια τα 22-23 σταθεροποιείται. Είναι πολύ σπάνιο να αλλάξει η μυωπία στα 30.
Δημοσιογράφος: Αυτό που όσο μεγαλώνει κάποιος άνθρωπος βλέπουμε ότι φοράνε γυαλιά για να διαβάζουν. Αυτό σχηματίζεται σε μεγάλες ηλικίες ενώ παλαιότερα δεν είχαν κανένα πρόβλημα. Τι πάθηση είναι?
Οφθαλμίατρος: Είναι πρεσβυωπία.
Δημοσιογράφος: Είναι μια πάθηση που δημιουργείται με την πάροδο των χρόνων η πρεσβυωπία ή δεν είναι απόλυτο?
Οφθαλμίατρος: Γίνεται σε όλους, απλά ο κάθε οργανισμός έχει το ρυθμό του. Δηλαδή κάποιοι άνθρωποι μπορεί από τα 40 να έχουν δυσκολία στο κοντά, κάποιοι είναι 45-50. Το αργότερο στα 47-50 όλοι θα χρειάζονται κάποια βοήθεια για να βλέπουν κοντά.
Δημοσιογράφος: Ενώ το μακριά έχει πάλι σχέση με την ηλικία, ή εκεί δεν παίζει τόσο ρόλο?
Οφθαλμίατρος: Είναι και θέμα ηλικίας, δηλαδή κάποιοι που δεν φορούσαν ποτέ γυαλιά και δεν είχαν σαν νεαροί ποτέ κάποιο πρόβλημα, μπορεί να εμφανίσουν πρεσβυωπία και υπερμετρωπία. Οπότε μπορεί ένας 50αρης να χρειαστεί να βάλει γυαλιά και μακριά και κοντά.
Δημοσιογράφος: Τι συμβουλές θα δίναμε σε ενήλικες οφθαλμολογικά? Μην φανταστούν 18-25 ετών. Μιλάμε για 30 και άνω. Τι συμβουλές θα δίναμε σχετικά με την όραση τους στα μάτια και την επισκεψιμότητα τους και την επαφή με τον οφθαλμίατρο?
Οφθαλμίατρος: Οπωσδήποτε από τα 40 έτη και πάνω μια φορά το χρόνο, μια καλή οφθαλμολογική εξέταση σε όλους.
Δημοσιογράφος: Έχουμε να τονίσουμε κάτι άλλο που ξέχασα πιθανόν για τους ενήλικες?
Οφθαλμίατρος: Τα πιο συχνά, σοβαρά και ύπουλα είναι αυτά που είπαμε, το γλαύκωμα και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.
Δημοσιογράφος: Θέλω να τα προσέξετε, για οποιαδήποτε ερώτηση η κα Έλενα Κεφάλα οφθαλμίατρος χειρουργός είναι πάντοτε στην διάθεση σας, αλλά και η εκπομπή μας ότι θέλετε να ρωτήσουμε μας το λέτε.